Ssaki Ziemi Namysłowskiej #1
Tydzień temu zamieściliśmy ostatnią na ten moment odsłonę cyklu „Ptaki Ziemi Namysłowskiej”. Dziś startujemy z nową serią, której pierwszego bohatera nie trzeba chyba bliżej przedstawiać. Jest nim lis.
Z jakimi gatunkami spokrewniony jest dzisiejszy bohater?
Lis rudy (Vulpes vulpes) to krewny naszych domowych pupili. Jest jednym z czterech żyjących w Polsce przedstawicieli rodziny psowatych. Pozostali to wilk szary (Canis lupus), jenot azjatycki (Nyctereutes procyonoides) i szakal złocisty (Canis aureus).
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2024/01/89533995_2496039513829889_478052739335585792_n-1024x683.jpg)
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2024/01/89533995_2496039513829889_478052739335585792_n-1024x683.jpg)
Gdzie występują lisy rude?
Pewnie niewiele osób ma tego świadomość, ale lisa można z powodzeniem oswoić – takie zachowania przejawiają m. in. zwierzęta żyjące na Syberii. Pierwotnie ich przodkowie zamieszkiwali Europę i Azję, z czasem kolonizując Amerykę Północną oraz saharyjską część Afryki. W XIX wieku lis został introdukowany w Australii, w celu zaspokojenia myśliwskich zainteresowań kolonizujących kontynent osadników. Gatunek charakteryzuje się dużym zróżnicowaniem – naukowcy wyróżniają niemal 50 jego podgatunków, spośród których w Polsce występują dwa.
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2024/01/409734266_689246353187101_5802138785156878052_n-1024x712.jpg)
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2024/01/409734266_689246353187101_5802138785156878052_n-1024x712.jpg)
Czym się żywią? Kim są ich wrogowie?
Pożywienie lisów stanowią przeważnie gryzonie, ale również zającowate i kurowate. Polują wczesnym rankiem lub późnym wieczorem. Naturalnymi wrogami są dla nich z kolei wilki i duże kotowate.
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2024/01/89550667_2496039707163203_9084867085384810496_n-1024x686.jpg)
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2024/01/89550667_2496039707163203_9084867085384810496_n-1024x686.jpg)
Co łączy lisy z borsukami?
Poza okresem rozrodczym lisy preferują otwarte przestrzenie pokryte bujną roślinnością. W niepogodę wykopują sobie jamy, zaś spodziewając się młodych budują nory, z których najtrwalsze są te, które powstaną w pobliżu korzeni drzew. Lisie nory potrafią mieć 2,5 m głębokości, a ich korytarze aż 17 m długości. Często są współlokatorami innych ssaków, przeważnie borsuków (Meles meles). Co ciekawe, zwierzęta te potrafią ze sobą współpracować – lisy dzielą się z borsukami pożywieniem, zaś te w zamian sprzątają „lisie” części nory.
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2024/01/408459943_689246256520444_3831180194882892044_n-1024x694.jpg)
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2024/01/408459943_689246256520444_3831180194882892044_n-1024x694.jpg)
Jak długo żyją lisy?
Lisy żyją w grupach rodzinnych lub niewielkich stadach. Rocznie wyprowadzają jeden miot, składający się z 4-6 szczeniąt. Młode żywią się mlekiem matki przez 6-7 tygodni. Matki karmione są w tym czasie przez partnerów oraz pozostałych członków społeczności. Lisy mogą żyć nawet 14 lat, jednak na wolności zazwyczaj nie dożywają 2 lat.
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2024/01/284070468_3291393001091386_5506061846085774006_n-1024x781.jpg)
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2024/01/284070468_3291393001091386_5506061846085774006_n-1024x781.jpg)
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2024/01/89772262_2496039343829906_1696012194971385856_n-1024x683.jpg)
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2024/01/89772262_2496039343829906_1696012194971385856_n-1024x683.jpg)
Jakie są zagrożenia dla tego gatunku?
Te piękne i inteligentne zwierzęta niestety nie cieszą się sympatią człowieka z wielu powodów. Po pierwsze, są jednymi z głównych nosicieli wścieklizny, poza tym tępione są jako szkodniki przydomowych kurników. Lisy hoduje się też (na szczęście coraz rzadziej) jako zwierzęta futerkowe. Zabijane są również przez myśliwych – okres ochronny lisów trwa jedynie w kwietniu i maju, kiedy zwierzęta wychowują młode. Na obszarach, na których żyją głuszce i cietrzewie lub wprowadzane były do środowiska zające, bażanty i kuropatwy, okres ochronny nie obowiązuje.
Autorzy fotografii: Dariusz Pawłowski i Waldemar Kita
Literatura: 1. W. Serafiński, Ssaki Polski, Warszawa 1965, s. 42-43; 2. Lis rudy, [w:] https://pl.wikipedia.org/wiki/Lis_rudy, [dostęp: 7 I 2024 r.].
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2024/01/405421020_686199473491789_869935947684152189_n-1024x706.jpg)
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2024/01/405421020_686199473491789_869935947684152189_n-1024x706.jpg)