Ratusz w Namysłowie

Okazały ratusz to jedna z budowli, widocznych z każdej części Namysłowa, a także z terenów podmiejskich i sąsiednich wsi. Zawdzięcza to wysokiej wieży, wznoszącej się przeszło 50 m ponad bruk namysłowskiego rynku.

Średniowieczna metryka

Pierwszy, drewniany ratusz powstał niedługo po objęciu władzy w Namysłowie przez radę miejską, a więc w latach 70. XIII wieku. Murowany obiekt wybudowano w latach 1374-1378 na miejscu kramów i sukiennic. Nowe miejsce znalazły one wewnątrz budynku. Od 1381  do 1389 r. trwała budowa wieży ratuszowej. Nadzorował ją namysłowski specjalista od tego typu przedsięwzięć – mistrz murarski Piotr Einmetz, zwany także Tyńcem i Tynetczem.

Ofiara pożarów

Ratusz bardzo ucierpiał podczas wielkiego pożaru z 11 listopada 1483 r. Zniszczeniu uległa wieża, a także korpus główny budowli. Jest to najstarsza część ratusza, dziś wyróżniająca się pomarańczowym kolorem elewacji. Na skutek nieodpowiedzialnego zachowania ówczesnego burmistrza – Jerzego Krause, spłonęły przechowywane w ratuszu archiwa i przywileje, jakimi obdarzali miasto ich dobroczyńcy – książęta piastowscy i władcy Czech z dynastii Luksemburgów. Wieżę udało się odbudować w roku 1484, a korpus główny pod koniec XV stulecia.

Na ilustracjach kolejno: 1-2 Ratusz na dwóch pocztówkach, wysłanych z Namysłowa w roku 1899. 3. Fotografia z roku 1999.

Rozbudowy, przebudowy, remonty

Między XVI  a XIX stuleciem ratusz był wielokrotnie odnawiany, a także powiększany. Przybudówki przylegające do głównego korpusu budowli od strony zachodniej pochodzą z przełomu XVI i XVII w. oraz z XVIII w. Mieściły się w nich strażnica (widoczna w północno-zachodnim narożniku ratusza) a także waga miejska. Stopniowe powiększanie budowli wiązać można z kolejnymi zniszczeniami, jakich budynek doznał w wyniku kolejnego pożaru – 6 grudnia 1619 r. ogień strawił całe miasto oszczędzając jedynie szkołę (budynek ten stał na miejscu dzisiejszego gmachu Zespołu Szkół Specjalnych przy ul. Staszica) i zamek.

W wyniku trwających przez lata 20. XVII w. prac budowlanych ratusz zyskał zegar, który zamontowano na wierzy w 1622 r., a także nowy hełm – w 1625 r. Kolejne stulecie przyniosło następne inwestycje: w 1702 r. otynkowano ściany, w 1756 r. wymieniono dach gontowy na pokryty dachówkami, a w 1783 r. dobudowano budynek wagi miejskiej (przyległy do wieży od południa).

Rewitalizacja ratusza

W latach 2001-02 przeprowadzono rewitalizację zabytkowej budowli, poprzedzoną badaniami architektonicznymi  przeprowadzonymi przez dr Andrzeja Legendziewicza i dr Czesława Lasotę. Pod tynkami najstarszej części ratusza odkryli oni bogaty gotycki wystrój (wątki ceglane i udające okna blendy), który możemy oglądać obecnie.

4-6 Fotografie ratusza z roku 2013.

Fontanna przy ratuszu

Nie znana jest data powstania znajdującej się obok ratusza fontanny (więcej w poświęconym jej artykule autorstwa Bartłomieja Porzucka). Faktem jest, iż na pewno nie zbudowano jej przed rokiem 1914. W roku 1914 starostwo namysłowskie ogłosiło konkurs na wzniesienie publicznej studni (fontanny) w formie zlecenia dla wrocławskiej szkoły artystycznej. Do wykonania ostatecznie wybrano projekt Paula Barona, według którego wykonał go jeden z jego uczniów, Conrad Scheu, tworząc model kamiennego basenu, zwieńczonego figurą Putto z rybą i dzbanem, pod dozorem nauczycieli. Putto został odlany w warsztacie akademii Gustawa Paetzolda w brązie i pozłacany w warsztacie Leopolda Schacka.

7. Fontanna na pocztówce z roku 1935. 8. Figurka putta wieńcząca fontannę – rok 2013

Autor fotografii: Roman Szołdra