ONA – czyli o namysłowskiej architekturze

FASADA (dawniej facjata) – to efektowna elewacja budynku o szczególnie dużej dekoracyjności i często o odmiennej kompozycji architektonicznej.

Nierzadko monumentalna, spełnia funkcje reprezentacyjne. Zazwyczaj jest to elewacja przednia, w której mieści się główne wejście do budynku.

W dawnych czasach fasada świadczyła o zamożności właścicieli budynku, dlatego też niejednokrotnie elewacje frontowe były pełne przepychu: zdobiono je płaskorzeźbami, złoceniami, pilastrami, portykiem, tympanonem itd. Dekoracyjność fasady podnosiły również ryzality oraz wykusze.

W budownictwie sakralnym fasadę podkreślano poprzez rozbudowane portale drzwiowe, umieszczanie wież, rozet i witraży.

Po lewej: fasada Kościoła Zofii w Pokoju. Po prawej: zbliżenie na detale architektoniczne kościoła św. Jana Chrzciciela w Smogorzowie.

W architekturze współczesnej fasada nie wyróżnia się zbytnio od pozostałych zewnętrznych ścian budynku.

Źródła ilustracji: Archiwum Cyfrowe TPNiZN. Zasoby portalu Fotopolska.

Literatura: 1. Słownik terminologiczny sztuk pięknych (red. K. Kubalska-Sulkiewicz), Warszawa 2005.