ONA – czyli o namysłowskiej architekturze
FASADA (dawniej facjata) – to efektowna elewacja budynku o szczególnie dużej dekoracyjności i często o odmiennej kompozycji architektonicznej.
Nierzadko monumentalna, spełnia funkcje reprezentacyjne. Zazwyczaj jest to elewacja przednia, w której mieści się główne wejście do budynku.
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2023/11/1917-Rynek-1024x644.png)
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2023/11/1917-Rynek-1024x644.png)
W dawnych czasach fasada świadczyła o zamożności właścicieli budynku, dlatego też niejednokrotnie elewacje frontowe były pełne przepychu: zdobiono je płaskorzeźbami, złoceniami, pilastrami, portykiem, tympanonem itd. Dekoracyjność fasady podnosiły również ryzality oraz wykusze.
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2023/11/Wojska_Polskiego_11_1243442_Fotopolska-Eu-1024x954.jpg)
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2023/11/Wojska_Polskiego_11_1243442_Fotopolska-Eu-1024x954.jpg)
W budownictwie sakralnym fasadę podkreślano poprzez rozbudowane portale drzwiowe, umieszczanie wież, rozet i witraży.
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2023/11/126420065_3274750382625461_4691257217854167616_n.jpg)
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2023/11/126420065_3274750382625461_4691257217854167616_n.jpg)
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2023/11/Kosciol_sw_Jana_Chrzciciela_2299511_Fotopolska-Eu-549x1024.jpg)
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2023/11/Kosciol_sw_Jana_Chrzciciela_2299511_Fotopolska-Eu-549x1024.jpg)
Po lewej: fasada Kościoła Zofii w Pokoju. Po prawej: zbliżenie na detale architektoniczne kościoła św. Jana Chrzciciela w Smogorzowie.
W architekturze współczesnej fasada nie wyróżnia się zbytnio od pozostałych zewnętrznych ścian budynku.
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2023/11/Chrobrego_8-10_1503869_Fotopolska-Eu-1024x716.jpg)
![](https://namyslow.org.pl/wp-content/uploads/2023/11/Chrobrego_8-10_1503869_Fotopolska-Eu-1024x716.jpg)
Źródła ilustracji: Archiwum Cyfrowe TPNiZN. Zasoby portalu Fotopolska.
Literatura: 1. Słownik terminologiczny sztuk pięknych (red. K. Kubalska-Sulkiewicz), Warszawa 2005.