Kościół Wniebowzięcia NMP w Biestrzykowicach

Zabytkowy kościół w Biestrzykowicach to przykład zabytku, który został wiernie odbudowany po tragicznym pożarze. Miał on miejsce nocą z 20 na 21 października 1991 roku.

Pierwsza wzmianka o istnieniu kościoła we wsi Biestrzykowice pochodzi z roku 1376. Była to zapewne budowla drewniana. W XVI wieku świątynię tę przejęli protestanci, w których rękach pozostawała ona do roku 1654.

Pamiątka po możnej pani

Godnym uwagi zabytkiem jest znajdująca się na elewacji wschodniej płyta nagrobna. Poświęcona jest ona zmarłej w 1611 r. Ewie Poser, pochodzącej ze sporo znaczącego w okolicy rodu Prittwitzów. Kamienną, wzbogaconą płaskorzeźbami postaci kobiecej oraz czterech kartuszy herbowych, płytę ufundował w roku 1612 syn Ewy, Daniel Poser.

Po lewej: Płyta nagrobna Ewy Poser, zmarłej w 1611 r. żony właściciela Biestrzykowic. Po prawej: Zbliżenie na dwa zdobiące ją kartusze herbowe (fot. Roman Szołdra, 2015).

Protestanci długo nie nacieszyli się inwestycją

Jeszcze w czasie sprawowania przez protestantów kontroli nad parafią biestrzykowicką, czyli w roku 1639, wzniesiony został nowy kościół, również drewniany. W roku 1838 rozebrano przylegającą do niego od zachodu wieżę, którą już rok później zastąpiła nowa, murowana. W 1888 r. przeprowadzono prace, w wyniku których kościół został podmurowany, założono też wówczas posadzkę. Kolejne zmiany przyniosły lata 1915-1918. Najpierw, w latach 1915-1916, nastąpiło odnowienie kościoła i oszalowanie jego ścian wewnętrznych i zewnętrznych, a także wymiana gontowego pokrycia dachów. Następnie, w roku 1918, malarz Leszczyński z Opola wykonał polichromię wnętrz.

Odkrycie pań Galickiej i Sygietyńskiej

Podczas przeprowadzonej w latach 1957-1958 inwentaryzacji zabytków powstał również bieżący opis kościoła Wniebowzięcia NMP w Biestrzykowicach. Opracowały go Izabella Galicka (1931-2019) i Halina Sygietyńska-Kwoczyńska (1930-2017), znane głównie z dokonanej w roku 1964 identyfikacji obrazu Ekstaza świętego Franciszka z kościoła w Kosowie Lackim na Podlasiu jako dzieła Domenikosa Theotokopulosa (słynnego El Greco, ok. 1541 – 1614).

Po lewej Izabella Galicka i Hanna Sygietyńska. Po prawej obraz El Greco odnaleziony przez nie w Kosowie Lackim.

Historyczki sztuki opisały przed niemal 70 laty bohatera dzisiejszego artykułu w sposób następujący:

„Drewniany, kostrukcji szkieletowej, obustronnie oszalowany i częściowo obmurowany, z murowaną i otynkowaną wieżą oraz zakrystią. Krótkie jednoprzęsłowe prezbiterium zamknięte trójbocznie, przy nim od południa zakrystia – koniec wieku XIX. Szersza nawa prostokątna, trójprzęsłowa z marmurowymi narożnikami i kwadratową wieżą od zachodu. Wnętrze nakryte stropem płaskim. W nawie poniżej stropu poprzeczne belki o charakterze podciągów, wzmocnione przy ścianach skośnymi zastrzałami, łączącymi się z więźbą dachową. Okna zamknięte półkoliście. Dachy siodłowe kryte łupkiem. Wieża o czterech kondygnacjach nierównej wysokości, ożywiona boniowaniem w tynku. Okna prostokątne i zamknięte półkoliście. Niski dach namiotowy pobity blachą w 1909„.

Katalog zabytków sztuki w Polsce, tom VII, Województwo opolskie (red. T. Chrzanowski, M. Kornecki), zeszyt 7, Powiat namysłowski, Warszawa 1965, s. 4.

Pożar niszczy zabytek

Wspomniany we wstępie artykułu pożar, który wybuchł nocą z 20 na 21 października 1991 r., strawił dach oraz część wyposażenia świątyni. Zniszczeniu uległy wówczas chór organowy, polichromie Leszczyńskiego oraz XVIII-wieczna chrzcielnica. Parafianie, z proboszczem – księdzem kanonikiem Zbigniewem Dowhaniem – na czele, a także wierni z sąsiednich wspólnot pospieszyli z pomocą w dziele odbudowy kościoła. Dzięki temu, już 24 maja 1993 r. mogła odbyć się ceremonia ponownego poświęcenia, której przewodniczył biskup wrocławski, kardynał Henryk Gulbinowicz (1923-2020).

Remont wieży kościelnej

W latach 2012-2013 przeprowadzony został remont konserwatorski kościelnej wieży. Zabezpieczono ją wówczas przed wilgocią i zagrzybieniem, usunięto uszkodzone otynkowanie, zastępując ubytki tynkami renowacyjnymi. Pomalowano powierzchnię ścian wieży, nadając im kolor zbliżony do tego, który obecny jest we wnętrzu świątyni.

Wieża kościelna po odnowieniu. Po lewej: widok od południa, po prawej: od zachodu (fot. Roman Szołdra, 2015).

Aktualne życie parafii

Obecnie kościół Wniebowzięcia NMP w Biestrzykowicach stanowi centrum parafii, kontynuującej XIV-wieczne tradycje. Proboszczem wspólnoty jest od roku 2013 ksiądz Wojciech Łata. Filialne świątynie znajdują się w Jastrzębiu i Żabie, a do parafii należą również mieszkańcy Miodar i Nowego Folwarku. Działają tu m. in. Rada Parafialna, Żywy Różaniec, Liturgiczna Służba Ołtarza, a także grupa biblijna.

Zachęcamy również do wspierania naszej działalności. Zaproś nas na symboliczną kawę – buycoffee.to/tpnizn