Pałac w Pszenicznej

Pszeniczna osobom orientującym się w rozmieszczeniu obiektów zabytkowych powiatu namysłowskiego kojarzy się zapewne z dobrze zachowanym obiektem przemysłowym, jakim jest tutejsza gorzelnia (figurująca w Rejestrze Zabytków Województwa Opolskiego). Obok niej, w głębi parku znajdującego się przy ul. Ogrodowej stoi bohater dzisiejszego artykułu – zabytkowy pałac dawnych właścicieli wsi, która do 1945 r. nosiła nazwę Nauke.

Białe karty z historii

O historii obiektu jak też całej miejscowości trudno znaleźć jakiekolwiek informacje. Pszeniczna powstała najprawdopodobniej w II połowie XVIII w., podczas jednej z fal tzw. Kolonizacji Fryderycjańskiej – akcji osadniczych prowadzonych za rządów króla Fryderyka Wielkiego (1712-1786). XIX wiek przyniósł wsi budowę pałacu i zespołu folwarcznego. Na działce sąsiadującej z pałacem zachowały się do dnia dzisiejszego następujące obiekty:

• park przypałacowy,
• gorzelnia (opowie o niej osobny artykuł),
• budynki gospodarcze przy gorzelni,
• obora, obecnie pełniąca rolę magazynu,
• druga obora,

Z kolei przy ul. Ogrodowej 18 zobaczyć można dawną oficynę i kuźnię. Pozostałe położone w pobliżu domu (Ogrodowa 1, 5, 8, 9, 11, 12, 15-17) to dawne budynki mieszkalno-gospodarcze pracowników pszeniczniańskiego folwarku. Wszystkie wymienione obiekty figurują w Gminnej Ewidencji Zabytków Gminy Wilków.

Klasycystyczna rezydencja

Pałac w Pszenicznej reprezentuje styl klasycystyczny, podobnie jak rezydencje położone w innych miejscowościach gminy (np. Pągów, Jakubowice, Wilków). Wymurowano go z cegły, otynkowano i wysoko podpiwniczono na planie prostokąta. Centrum stanowi część parterowa, oskrzydlona przez dwie piętrowe przybudówki. Siedmioosiową elewację frontową dominuje centralnie położony ryzalit, zwieńczony trójkątnym przyczółkiem. Jedna z bocznych elewacji zawiera taras, z kolei w drugiej urządzono boczne wejście do obiektu wraz z zejściem do piwnic. Tylna elewacja jest z kolei sześcioosiowa, ale o podobnym zwieńczeniu.

Częściowo zachowane zostały elementy dekoracyjne elewacji: boniowany cokół, obramowania okien, nadokienniki, gzymsy, płyciny oraz trójkątne i prostokątne przyczółki.

Obecnie pałac pełni funkcję mieszkalno-biurową. Właścicielem obiektu jest Gospodarstwo-Rolno-Nasienne PAGRO sp. z. o. o. z siedzibą w Pągowie. W parku zachowały się dęby szypułkowe, klony, lipy drobnolistne, kasztanowce oraz cisy.