Pałac w Ziemiełowicach

Podróżując w kierunku Opola zapewne nieraz zwróciliście uwagę na rezydencję, którą mijamy jadąc przez Ziemiełowice. Gruntownie odnowiona w ostatnich latach budowla cieszy oko odwiedzających miejscowość i może być powodem do dumy dla ziemiełowiczan.

Budowniczy pałacu

Istnienie pałacu należy zawdzięczać Rudolfowi von Methnerowi, który pod koniec XIX w. wzniósł tu swoją siedzibę. Methnerowie posiadali dobra ziemiełowickie do 1945 r., tracąc je na skutek ustaleń poczdamskich i wysiedlenia ludności Niemieckiej z obszaru Dolnego Śląska.

Powojenne zastosowania

W kolejnych latach opuszczony przez właścicieli obiekt stał się siedzibą Państwowego Gospodarstwa Rolnego Ziemiełowice. Powstało ono około 1949 roku. W rękach PGR pałac pozostał do początków lat 90. XX wieku. W latach 70. w pałacu swoje zaplecze biurowo-administracyjne miało również Przedsiębiorstwo Budownictwa Rolniczego (PeBeRol). Wykorzystywane były także inne pomieszczenia – na parterze utworzono sklep GS, zaś wybudowany w sąsiedztwie pałacu barak zamieszkiwali członkowie Ochotniczych Hufców Pracy.

Lata ruiny

Po transformacji ustrojowej stał się własnością prywatną, jednak brak zainteresowania ze strony właściciela doprowadził do szybkiej degradacji zabytku. Obiekt został w konsekwencji zdewastowany i rozkradziony. W pamięci mam przepalone stropy, które zobaczyłem podczas wizyty w pałacu przed dziesięciu laty (2003). Były one wynikiem bezmyślnego postępowania miejscowych. Urządzanie ognisk na drewnianej podłodze nie należy przecież do mądrych pomysłów. Znana nam już jedynie z fotografii balustrada klatki schodowej, prowadzącej do pokoju dziecięcego, została niedługo potem skradziona.

Przywrócenie do świetności

Na szczęście dla niszczejącego obiektu w 2006 r. otrzymał on nowego właściciela. Rodzina Praskich z Opola energicznie przystąpiła do prac remontowych. W efekcie udało się odrestaurować sporą część wnętrz – dzięki częściowo zachowanym elementom sztukaterii, parkietów oraz stolarki okiennej i drzwiowej.  Odnowiono i otynkowano elewacje pałacu, zrekonstruowano także otaczające go założenie parkowe z ogrodem w stylu francuskim.

Państwo Prascy byli właścicielami pałacu w Ziemiełowicach do roku 2020. Nowy posiadacz zabytku również dba o jego kondycję, aktualnie (marzec 2023) prowadzony jest remont dachu.

Eklektyzm zabytku

Pałac jest budowlą eklektyczną, niewątpliwie łączącą w sobie różne style architektoniczne. Popularny na przełomie XIX i XX w. historyzm, promował stosowanie w obrębie jednej budowli rozwiązań typowych dla różnych epok. Stał się także inspiracją dla Rudolfa von Methnera, który zastosował w swojej rezydencji elementy neorenesansowe i neobarokowe. Dominantą zabytku jest jego ośmioboczna wieża, znajdująca się w południowo-zachodnim narożniku budynku, zwieńczona cebulastym hełmem.

Autorzy fotografii: Tomasz Burakowski, Mateusz Magda, Edyta Szczurek, Roman Szołdra, Krzysztof Norbert Wolf

Źródło ilustracji: Archiwum Cyfrowe TPNiZN