Zagadka szwajcarskiego zegarka

Kilka dni temu z prośbą o pomoc zwrócił się do nas pan Adam Lankamer. Wśród rodzinnych pamiątek odnalazł on stary zegarek kieszonkowy, zawierający pewien akcent namysłowski.

Na zegarku, wykonanym przez powstałą w 1832 r. szwajcarską firmę Longines, zachował się w dwóch miejscach wygrawerowany napis „Philipp Stab Namslau”. Panu Adamowi udało się w prowadzonej z firmą korespondencji ustalić (dzięki zachowanemu numerowi seryjnemu przedmiotu), że ten konkretny egzemplarz wykonany został w 1899 r. na zamówienie berlińskiej filii przedsiębiorstwa.

Zegarek marki Longines – pamiątka rodzinna pana Adama Lankamera

Tajemniczy Philipp Stab i jego zegarek

Kim był jednak Philipp Stab? Odpowiedzi na to pytanie nie przynoszą niestety dostępne nam źródła. Nazwisko Stab nie pojawia się w dostępnych księgach adresowych, z których najstarsza pochodzi jednak dopiero z roku 1929. Nie wiemy w związku z tym, czy Philipp Stab był właścicielem zegarka, czy też tylko jego sprzedawcą (namysłowskim przedstawicielem firmy Longines?).

Być może zagadka ta czeka jeszcze na odpowiedni czas na jej rozwiązanie. Tymczasem poświęćmy nieco miejsca dawnym namysłowskim zegarmistrzom, prowadzącym swoją działalność przed rokiem 1945.

Zegarmistrzostwo namysłowskie

Najstarszą informacją o tym, że w naszym mieście działał zegarmistrz, zawiera wydany w 1795 r. 12 tom pracy „Beyträge zur Beschreibung von Schlesien” autorstwa Friedricha Alberta Zimmermanna. Do zadań tego XVIII-wiecznego fachowca należała zapewne m. in. obsługa mechanizmu zegara, znajdującego się na wieży ratuszowej. W roku 1929 praktykowało w Namysłowie czterech zegarmistrzów – Josef Beck, Adam Messis, Johannes Spiegel oraz Max Willimsky. Beck i Willimsky swoje interesy prowadzili na rynku (w kamienicach nr 5 i 6), Messis przy Andreaskirchstrasse 20 (obecnie 3 Maja 9), zaś Willimsky przy Krakauerstrasse 7 (Krakowska, kamienica nie istnieje).

Taka sama liczba przedstawicieli tej profesji przedstawiona została na kartach „Namslauer Adressbuch” z roku 1940. Do seniora cechu Josefa Becka dołączyło trzech adeptów jego zawodu – Viktor Boziomek (Bahnhofstrasse 11, obecnie Wojska Polskiego 11), Albert Muller (Klosterstrasse 5, Bolesława Chrobrego, kamienica nie istnieje) oraz Johannes Spiegel (Rynek 12).

Literatura: 1. Beyträge zur Beschreibung von Schlesien, Bd. 12, Breslau 1795; 2. 1929 Adressbuch und Einwohnerbuch Stadt und Kreis Namslau, Liegnitz 1929; 3. Einwohnerbuch der Stadt und des Kreises Namslau mit allen Gemeinden 1940, Breslau 1940.