Dawny szpital w Namysłowie

Jeden z najbardziej charakterystycznych budynków Namysłowa, znakomicie widoczny z oddali, choć położony nieco na uboczu. Bohaterem dzisiejszego artykułu jest położony na rogu ulic Józefa Piłsudskiego i Adama Mickiewicza gmach, którego pierwotnym przeznaczeniem było pełnienie roli Szpitala Powiatowego. W przeciągu niemal stu lat istnienia był też jednak lazaretem (szpitalem wojskowym) i przychodnią.

Niezwykle pomocne dla poznania historii budynku okazały się dwie publikacje. Pierwsza z nich to Zarys historii szpitalnictwa w powiecie namysłowskim autorstwa Stanisława Żareckiego (1917-1988). Druga to Kronika Ziemi Namysłowskiej 1862-1964, opracowana przez Tadeusza Harjasza (1924-2006).

Tuż przy granicy miasta

Zbudowany w 1919 r. Krankenhaus mieścił się we wschodniej części miasta, przy Feldstrasse (dziś Józefa Piłsudskiego), nieopodal granicy ze wsią Böhmwitz (Bemowskie), którą włączono do Namysłowa w 1936 r. W założeniu miał on przejąć zadania szpitala funkcjonującego w sąsiednim budynku od 1875 r. Nowy szpital wybudowano jako placówkę znacznie obszerniejszą, wyglądającą nawet dziś imponująco w porównaniu do swojego poprzednika – obecnego gmachu Państwowej Szkoły Muzycznej. Początkowo w szpitalu znajdowało się 50 łóżek, co przy znanej nam liczbie mieszkańców Namysłowa w 1910 oraz 1925 r. (odpowiednio 6 062 oraz 6 488 osób) ustalało liczbę łóżek szpitalnych jako jedno na średnio 125 namslauerów.

Pod opieką diakonis

Posługę pielęgniarską pełniły siostry z ewangelickiego zgromadzenia diakonis. Pracowały one niegdyś m.in. w Szczecinie, Poznaniu i Malborku. Poza leczeniem chorych, w szpitalu zajmowano się również opieką nad osobami starszymi i miejską biedotą, zwłaszcza dziećmi. W tych ostatnich zadaniach odciążany był przez inne placówki – otwarty w 1912 r.  Zakład Opiekuńczy Ojców Bonifratrów dla Osób Kalekich przy Oelserstrasse (dzisiejszej Oleśnickiej) oraz Dom Sierot, mieszczący się przy Waisenhausstrasse (gmach Rejonu Energetycznego, ul. Marii Skłodowskiej-Curie).

Valetudinarium Wehrmachtu i Armii Czerwonej

W momencie wybuchu II wojny światowej, położony w bezpośrednim sąsiedztwie granicy z Polską Namysłów stanął przed problemem przyjęcia napływających z frontu rannych żołnierzy niemieckich. Wówczas szpital przy Feldstrasse stał się Valetudinarium – przejściowym szpitalem wojskowym. Podobną rolę przyszło mu pełnić w latach 1945-46, gdy budynek zajęła Armia Czerwona, która zorganizowała tu radziecki szpital przyfrontowy.

Polacy przejmują szpital

Rok 1946 przyniósł przekazanie obiektu polskiej administracji, a zadanie zorganizowania w Namysłowie Szpitala Powiatowego otrzymał dr Edward Miziura. Obiekt wymagał jednak gruntownego remontu. Na czas trwającej do 1950 r. przebudowy i organizacji struktur zorganizowano w starym gmachu Szpitala Miejskiego (czyli obecnej Szkole Muzycznej) Ośrodek Zdrowia. Znalazła się tam aparatura rentgenowska, a także oddział położniczy. Cięższe operacje musiano jednak wykonywać w najbliższych miastach, przeważnie w wielkopolskim Kępnie.

1 maja 1950 r. otwarto wreszcie Szpital Powiatowy im. Janusza Korczaka przy ul. Feliksa Dzierżyńskiego (taką nazwę w latach 1948-1989 nosiła ulica Józefa Piłsudskiego), z chirurgiem dr K. Oriczenką jako dyrektorem. Ta placówka liczyła 60 łóżek, posiadała salę operacyjną i oddział chorób wewnętrznych. Personel tworzyło dwóch lekarzy, cztery pielęgniarki oraz trzy położne. Kolejnymi dyrektorami po dr Oriczence byli: dr Książek, dr B. Filasiewicz oraz dr Roman Przybyszewski. Pozostawał on dyrektorem namysłowskiego szpitala jeszcze w 1973 r., długo po przeniesieniu do gmachu przy ul. Oleśnickiej.

Rok 1956. Kilka scen z życia dawnego szpitala

W latach 1950-1956 liczba łóżek wzrosła do 110, pojawiali się też nowi specjaliści. Gdy w roku 1956 Wojskowy Szpital Garnizonowy przekazał miastu budynki i część wyposażenia po zlikwidowanej w 1953 r. lecznicy dla dzieci z epilepsją oraz wadami rozwojowymi, zapadła decyzja o przeniesieniu szpitala z ulicy Feliksa Dzierżyńskiego na ulicę Oleśnicką.

Ośrodek Zdrowia w kiepskiej kondycji

Po tym wydarzeniu były gmach Szpitala Powiatowego zamieniono na przychodnię, a większości namysłowian kojarzy się on jako „Ośrodek Zdrowia”. Na przełomie XX i XXI wieku lekarze i pacjenci ostatecznie opuścili obiekt. Od tego momentu dawny szpital jest opuszczony i niestety stopniowo popada w ruinę. Zmienił się również właściciel – grunt należy do Zakonu Szpitalnego św. Jana Bożego, czyli bonifratrów, którzy otrzymali tę działkę jako rekompensatę za utraconą w latach 50. lecznicę dla epileptyków.