Ptaki Ziemi Namysłowskiej #6

Czapla biała (Ardea alba) to w ostatnich latach coraz częstszy gość Zalewu Michalickiego oraz stawów hodowlanych w Dębniku i Siedlicach. Jeszcze kilkadziesiąt lat temu ptak ten zagrożony był wyginięciem, ponieważ jego piękne pióra stanowiły pożądaną ozdobę (szczególnie chętnie wykorzystywaną w damskich kapeluszach). Tępiona była również jako szkodnik stawów rybnych.

Wielki powrót

„W Polsce [ten gatunek – przyp. MM] gnieździł się przed stu laty pod Głogowem; obecnie pojawia się w całym kraju przypadkowo i tylko na przelotach.„

J. Sokołowski, Ptaki Polski, Warszawa 1979, s. 150.

Zaobserwować można powolną ekspansję czapli białych w kierunku północnym. Pierwsze po wieloletniej przerwie lęgi na terenie Polski odnotowano w 1997 r. nad Biebrzą. Obecnie ptaki te stają się coraz pospolitsze, zarówno jako odchowujące w naszym kraju potomstwo (liczebność ptaków osiadłych szacuje się na ok. 200 par), jak i gatunek zimujący. Duże stada czapli białych spędzają co roku zimę w Dolinie Biebrzy, szczególnie w rejonie Stawów Milickich. Stamtąd też pochodzą ilustrujące dzisiejszy artykuł fotografie.

Mieszkaniec trzcinowisk

Jako, że czapla biała jest ptakiem rzek i stawów, to nie dziwi skład jej pożywienia. Są to głównie ryby, ale i np. żaby, jaszczurki i raki. Zimą, gdy zamarzną zbiorniki wodne, może polować także na drobne gryzonie i małe ptaki.

Podobnie jak pokrewne gatunki, czapla biała gniazduje w koloniach, zwanych czaplińcami. Toleruje sąsiedztwo innych gatunków, zasiedlając jednak raczej trzcinowiska niż drzewa (te upodobały sobie z kolei czaple siwe). Składa od 2 do 5 zielonkawobiałych jaj, które wysiaduje przez 25-26 dni. Pisklęta opuszczają gniazdo po sześciu tygodniach. Ptaki migrujące przylatują do Polski w marcu-kwietniu, na zimowiska odlatują jesienią.

Całkiem liczna rodzinka

Czaplowate reprezentowane są w Polsce obecnie przez siedem gatunków. Oprócz czapli białej spotkać można również najbardziej pospolitą czaplę siwą (ponad 9 000 par), a także gatunki rzadkie – bąka (ok. 3 700 par), bączka (ok. 1 200 par) oraz ślepowrona (ok. 860 par). Pojedyncze pary czapli purpurowych gniazdują w Dolinie Baryczy, a dwukrotnie doszło w ostatnich latach do wychowania piskląt przez czaple nadobne (ostatnio w pobliżu Cieszyna).

Autor fotografii: Waldemar Kita

Literatura: 1. J. Sokołowski, Ptaki Polski, Warszawa 1979; 2. Trendy liczebności ptaków w Polsce (red. D. Ochocińska i T. Chodkiewicz), Warszawa 2018.