Prezentujemy kolejną część tłumaczenia artykułu prasowego „Zum 400 jährigen Jubiläum der Pfarrkirche in Namslau„, który w 1893 r. w dwóch częściach opublikowany został na łamach czasopisma „Schlesisches Pastoralblatt„. Autorem tekstu był ks. Teodor Myśliwiec (1845-1902), były proboszcz parafii św. Piotra i Pawła w Namysłowie.
Dziś przyjrzymy się czasom rekatolicyzacji Ziemi Namysłowskiej, która nastąpiła kilka lat po zakończeniu wojny trzydziestoletniej.
25 lutego 1654 r. cesarscy komisarze Caspar von Oberg i Caspar von Bedau oraz dziekan Rösner odebrali kościół protestantom. Dwaj franciszkanie z klasztoru w Nysie, o. Franziscus Knittel i o. Pacificus Sonsen, zostali wprowadzeni jako tymczasowi księża duszpasterze.
W 1655 r. w [dzień] Marii Gromnicznej parafię objął dziekan Laurentius Joanston von Hohenstein z Warmii (proboszcz w latach 1655-1693), któremu towarzyszyli kapłan Laurentius Witkowitz i [jeszcze] inny polski duchowny. Społeczność katolicka rozpłynęła się [do tego czasu] do dziewięciu rodzin, z których najwybitniejszą była [rodzina] mieszczanina i rzemieślnika Johanna Rochusa Kepfera. Ale zarządzanie [wspólnotą przez] Joanstona było tak prosperujące, że w 1683 r. liczba katolików wynosiła 507 osób.
W 1664 r. Joanston walczył o przekazywanie zapisów czynszowych należących do kościoła przez radę [miejską] i cechy w parafialny jubileusz [Rocznicę poświęcenia kościoła?] i o to, żeby czynsze płacone były przez nie bezpośrednio proboszczowi.
W 1666 r. [8 grudnia] po raz pierwszy obchodzono święto Niepokalanego Poczęcia [Najświętszej] Marii [Panny].
W 1670 r. z Nysy przybyli dwaj franciszkanie, którzy zamieszkali z proboszczem i pomagali mu w pracy duszpasterskiej aż do 11 lutego 1675 r., kiedy to [wspomniani] ojcowie Basilius i Norbertus przeprowadzili się do swojego starego klasztoru.
Kościół franciszkanów w Namysłowie na XVIII-wiecznej rycinie oraz współczesnej fotografii.
Zgodnie z ustaleniami, w 1677 r. rada wrocławska podarowała 1 000 florenów, małą łąkę ze stawem i prawem rybołówstwa w Widawie, za pięć akrów ziemi odebranej kościołowi, a położonej w Starym Mieście .
9 czerwca 1678 r. na rynku odbyło się święto Bożego Ciała „CUM PUBLICA PROCESSIONE” [z publiczym pochodem].
1679. Rajca Weltzel [proboszcz w Tworkowie na Górnym Śląsku] donosił w swojej historii dekanatu raciborskiego, że Joanston, w imieniu schorowanego dziekana Freiherra von Welczek, odwiedził księstwa opolskie i raciborskie z wizytacją kanoniczną w miesiącach od sierpnia do listopada 1679 r., o czym [Weltzel] zrelacjonował na 615 arkuszach, które są cennym skarbem dla górnośląskich kościołów i historii szkolnictwa.
W 1684 r. burmistrz Credetius wraz z radą miejską oskarżył proboszcza [Joanstona] przed władzą biskupią o niemoralne prowadzenie się, a proboszcz został skazany bez przesłuchania i zwolniony z urzędu. Wiekowy ksiądz nie chciał zabrać tej zniewagi do grobu. Odwołał się do nuncjatury i dworu cesarskiego we Wiedniu, gdzie sprawa została dokładnie zbadana i udowodniono niewinność starego proboszcza. Joanston otrzymał satysfakcję – z rozkazu cesarza „pod groźbą największego niezadowolenia” magistrat, po uprzednim publicznym ogłoszeniu [wyroku], musiał ukorzyć się przed proboszczem na rynku, klękając przed wszystkimi ludźmi.
Cesarz Leopold I Habsburg (Wikimedia Commons).
W 1693 r. Joanston złożył rezygnację z parafii i przeniósł się do Brzegu, gdzie zmarł po pozostawieniu srebra na [wykonanie] monstrancji dla kościoła w Namysłowie”.
Jak widzimy, powyższy fragment artykułu księdza Myśliwca poświęcony jest w praktyce okresowi rządów jednego proboszcza. Długą była kadencja Laurentiusa Joanstona von Hohensteina, trwająca aż 38 lat.
W kolejnej, trzeciej części cyklu, zaprezentujemy losy parafii namysłowskiej w latach 1693-1743.
Źródła ilustracji: Archiwum Cyfrowe TPNiZN, Parafia Męczeństwa św. Jana Chrzciciela w Rychtalu, zasoby portalu Wikimedia Commons.
Oryginalny tekst oraz cytowane w nim źródła: 1. T. Myśliwiec, Zum 400 jährigen Jubiläum der Pfarrkirche in Namslau; [w:] Schlesisches Pastoralblatt, nr 2, 15 stycznia 1893, s. 14-15; 2. A. Weltzel, Geschichte des Ratiborer Archypresbiteriates, Breslau 1885; 3. W. Liebich, Chronik der Stadt Namslau von Begründung derselben bis auf die neueste Zeit, Namslau 1862, s. 140-156.
Trzeci ze spacerów historycznych z serii „Miasto-Muzeum” poświęcony był ulicy 3 maja. Tym razem na porę wycieczki wybraliśmy sobotnie wczesne popołudnie.
Podnamysłowskie Jastrzębie w latach 1792-1945 było własnością rodu von Heydebrand und der Lasa. Byli to arystokraci wiele znaczący w okolicy, przykładowo Ernst Wilhelm i Wilhelm Adam byli namysłowskimi landratami (odpowiednik dzisiejszego starosty).
Zapraszamy na premierowy spacer historyczny z serii „Letnia szkoła architektury”. Podczas spotkań z tej serii poznawać będziemy różne epoki i style architektoniczne oraz odnajdywać ich przykłady na terenie Namysłowa.
Podczas rozmowy namysłowsko–historycznej moje zdziwienie wzbudził fakt, iż nie wiemy, kiedy powstała znajdująca się obok ratusza fontanna. Nieporozumienia budzą także kwestie zwierzątka trzymanego przez namysłowskiego Putta.
