Ptaki Ziemi Namysłowskiej #16

Kolejnym bohaterem naszego ornitologicznego cyklu jest remiz (Remiz pendulinus), przedstawiciel rzędu wróblowych, zwanego również rzędem ptaków śpiewających. W naszym kraju żyje obecnie około 25 tysięcy par lęgowych tego ptaka, przeważnie zamieszkujących podmokłe tereny polskich nizin.

Do połowy XX wieku remiz był w Polsce ptakiem rzadkim. W latach 1951-1980 nastąpiła ekspansja tego gatunku w miejsca, w których dotąd nie występował. Na przestrzeni ostatnich lat badacze obserwują niestety spadki liczebności tego interesującego ptaka. Są one związane z następującymi kwestiami: wycinkami nadrzecznych łęgów, likwidowaniem porastających brzegi szuwarów, pracami hydrotechnicznymi, prowadzonymi podczas regulowania rzek.

Trzy tygodnie na budowie

Ulubionymi miejscami gniazdowania remizów są skraje młodych lasów łęgowych, często porastających doliny rzeczne. Preferują również brzegi stojących zbiorników wodnych (jezior, stawów). Gniazda budują na olchach, brzozach i wierzbach. Jako budulec służą włókna roślinne oraz puch wierzb i topoli. Swoim kształtem gniazda remizów przypominają workowate torby. Proces budowy gniazda trwa trzy tygodnie, po czym samiec przystępuje do konstruowania kolejnego, co może zapewnić mu większą liczbę partnerek i potomków.

Ptasi poligamiści

Pewną trudnością w szacowaniu liczebności remizów są ich zachowania godowe. Wśród tych ptaków występują bowiem zjawiska poligynii i poliandrii. Pierwsze związane jest z tworzeniem przez samców swojego rodzaju „haremów”, zaś drugie z posiadaniem przez samice remizów kilku partnerów na przestrzeni jednego sezonu lęgowego.

Na garnuszku rodziców

Remizy wyprowadzają rocznie jeden lub dwa lęgi, składając w zależności od uwarunkowań środowiskowych (pogoda, dostępność pożywienia) lub genetycznych od jednego do ośmiu jaj. Wysiadywanie trwa 13-14 dni od momentu złożenia ostatniego jaja i prowadzone jest przez oba ptaki rodzicielskie. Pisklęta opuszczają gniazda po trzech tygodniach, przez kolejny taki okres mogą jednak w nich nocować razem z rodzicami.

Remiz – wędrowiec na krótkim dystansie

Pożywienie remizów stanowią owady i pajęczaki, dietę uzupełniają one nasionami trzcin. Ze względu na ograniczoną w miesiącach zimowych dostępność takiego pokarmu są ptakami wędrownymi. Do Polski przylatują w marcu-kwietniu, na zimowiska (przeważnie w Hiszpanii i Grecji) odlatują od września do listopada.

Nie tylko budowniczy, ale i… szewc

Opuszczone gniazda remizów były dawniej wykorzystywane przez okolicznych chłopów jako… obuwie. Nazwa ptaka pochodzi od łacińskiego słowa „rzemieślnik”, co świetnie pasuje do tego małego budowniczego.

Ptaki Ziemi Namysłowskiej #15