Ptaki Ziemi Namysłowskiej #28

W poprzednim odcinku cyklu pisałem o największej z polskich sikor – bogatce (Parus major). Dziś chciałbym Państwu zaprezentować materiał poświęcony jej nieco mniejszej kuzynce. Zapraszam do lektury artykułu, którego bohaterką jest modraszka (Cyanistes caeruleus). Ptak ten nazywany jest również sikorą modrą.

Po kolorach ją poznacie

Sikory (których w Polsce żyje aż sześć gatunków) są częstymi gośćmi w przydomowych karmnikach. Dzisiejszą bohaterkę poznamy po niebieskiej „czapeczce”, biało-czarnej „masce” oraz żółtym brzuchu. W przeciwieństwie do bogatki nie posiada charakterystycznego „krawacika”. Modraszki spotkać można w bardzo różnych siedliskach, takich jak lasy, parki, sady i drzewne alejki. Wśród lasów preferuje kompleksy liściaste i mieszane. Jej występowanie w lasach iglastych powiązane jest z obecnością w nich dzięcioła dużego (Dendrocopos major), w związku z tym, że chętnie zasiedla jego opuszczone dziuple.

Modraszka i jej najbliższe krewne

W Polsce żyje obecnie około 1,5 mln par modraszek, częstsza jest w centrum i na południu kraju. Ptaki te zamieszkują całą Europę, a także część Azji – Kaukaz, Anatolię i Mezopotamię. Bardzo podobna do niej modraszka kanaryjska (Cyanistes teneriffae) żyje na Wyspach Kanaryjskich oraz w północnej Afryce. We wschodniej Europie i w Azji spotkać można sikorę lazurową (Cyanistes cyanus), kilkadziesiąt razy obserwowaną w Polsce.

Wśród sikor nie ma konkurencji

Pożywienie sikor modrych stanowią owady i ich jaja, zaś w miesiącach chłodniejszych owoce, oleiste nasiona roślin i pozyskiwane w karmnikach tłuszcze. Co ciekawe, wśród różnych gatunków sikor nie dochodzi do konkurencji o pokarm. Modraszki polują bowiem na owady bliżej wierzchołków drzew, sikory ubogie (Poecile palustris) w środkowych partiach, a bogatki czynią to najbliżej ziemi.

Z głodu nikt nie zginie

Modraszki wyprowadzają w ciągu roku jeden lub dwa lęgi, składając od 10 do 16 jaj, białych z rdzawymi kropkami. Pierwszy lęg ma miejsce w połowie kwietnia. Jeśli drugi ma miejsce, to odbywa się latem. Samice wysiadują jaja przez 14 dni, pisklęta opuszczają gniazdo po około trzech tygodniach. Silny instynkt rodzicielski modraszek sprawia, że młode dokarmiane są jeszcze przez kolejne kilka tygodni.

W grupie raźniej

Obecnie sikory modre są w Polsce ptakiem osiadłym. Zdarza się jednak, że ptaki żyjące w chłodniejszych częściach kraju migrują, zimując w południowej Francji. Ich miejsce zajmują wówczas modraszki z Rosji i Skandynawii. Zimą sikory te skupiają się w wielkie zbiorowiska lub tworzą mieszane stada z bogatkami lub ptakami innych gatunków (m. in. dzięciołami, kowalikami, pełzaczami i mysikrólikami), razem poszukując pokarmu i wzajemnie ostrzegając się przed niebezpieczeństwem.

Zimowe dokarmianie modraszki i innych ptaków

Więcej na ten temat dowiecie się oglądając film, zamieszczony na kanale „Ptasia strefa„. Przygotowany został on na zamówienie Fundacji Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego.

Ptaki Ziemi Namysłowskiej #27