Ptaki Ziemi Namysłowskiej #8
Kolejnym bohaterem naszego cyklu, przybliżającego Państwu sylwetki ptasich mieszkańców naszego regionu, jest puszczyk (Strix aluco).
Jest to obecnie najliczniejszy z dziesięciu gatunków sów, które gniazdują na obszarze Polski. Puszczyk jest obok puchacza, uszatki i płomykówki również jednym z najbardziej znanych przedstawicieli tej rodziny. Obecnie na terenie naszego kraju żyje ok. 70 tysięcy par puszczyków, a także dwoje jego najbliższych krewnych – puszczyk uralski (około 900 par) oraz puszczyk mszarny (prawdopodobnie kilkanaście par).
Gdzie żyją puszczyki?
Ptaka tego spotkać można w praktycznie całej Europie, północnej Afryce oraz w dużej części Azji. Jest gatunkiem osiadłym, przez cały rok związanym ze swoim terytorium. Nie tworzy stad. W Polsce zamieszkuje przeważnie lasy liściaste i mieszane, ale także parki, ogrody i cmentarze. Preferuje drzewa dziuplaste, zdarza się jednak, że zakłada gniazda w szczelinach skalnych lub zajmuje opuszczone „lokum” krukowatych lub szponiastych. Przyzwyczajony do obecności człowieka potrafi zamieszkać również na poddaszu lub strychu domu, nie pogardzi także budką lęgową.
Kiedy odbywają się lęgi?
Zimą puszczyki łączą się w pary, co poprzedzają zaloty. Samce zabiegają o samiczki przynosząc im jedzenie, a także odbywając popisowe loty i „tańce” godowe. Wczesną wiosną w gniazdach pojawia się od 2 do 6 jaj, które przez okres około miesiąca wysiadywane są przez samice. To również one opiekują się dorastającymi pisklętami. Rolą samca jest dostarczanie pożywienia partnerce oraz dzieciom. Młode puszczyki pokryte są gęstym, białym puchem. Pierzą się po 4-5 tygodniach, jednocześnie ucząc się latać. Silne mięśnie nóg oraz ostre szpony pomagają im wówczas w pieszych wędrówkach po… pniach drzew.
Czym żywi się puszczyk?
Można się domyślić, że przeważnie różnego rodzaju aktywnymi w nocy gryzoniami (nornice, myszy, szczury, wiewiórki), zajęczakami czy ssakami owadożernymi (ryjówki, krety). W ich diecie znajdują się jednak również chrząszcze, dżdżownice, żaby i ślimaki, a nawet nietoperze. Częstymi ofiarami puszczyków są też miejskie gołębie.
Co decyduje o liczebności sów?
O liczebności sów decyduje głównie zasobność ich terytoriów w pokarm, zwłaszcza w gryzonie. Drugim czynnikiem jest zimowa dostępność pożywienia. Problemu dla puszczyków nie stanowi niska temperatura lecz śnieg, który utrudnia im polowanie.
Autor fotografii: Waldemar Kita
Literatura: 1. J. Sokołowski, Ptaki Polski, Warszawa 1979; 2. Trendy liczebności ptaków w Polsce (red. D. Ochocińska i T. Chodkiewicz), Warszawa 2018.
Poprzedni artykuł z serii „Ptaki Ziemi Namysłowskiej” poświęciliśmy krętogłowowi